Nhưng nét mặt và giọng rên rỉ kia thiệt như muốn nói "Trời ơi! Nếu ông thấu được nỗi đau đớn của tôi!".Mấy năm nay đã có nhiều trại cắm ở chỗ này.Tôi ngồi đến nửa giờ, vừa sụt sùi cầu nguyện.Mỗi đêm, ông nghiêm khắc soát lại những hành vi của ông.Đúng như lời Tennyson đã nói khi bạn thân nhất của ông là Arthur Hallam qua đời: "Tôi phải cắm đầu làm việc, không thì thất vọng cũng giết tôi thôi".Ông trả lời, lúc đầu, ai hơi chỉ trích là ông phải nghĩ ngợi ngay.Tôi nghĩ: "Nếu mình kể rõ tình cảnh cho ông luật sư của mình, thì có lẽ ông kiếm được một lối ra mà mình không nghĩ tới chăng? Và tôi nhận rằng, thiệt tôi đã ngu, có một điều dễ dàng như thế mà sao trước không nghĩ tới".Xin bạn cho tôi hỏi một câu: Nếu những hành động vui vẻ và những tư tưởng tích cực về sức khoẻ và can đảm đã cứu sống người ấy, thì tại sao bạn và toi, chúng ta còn để nỗi ưu tư hắm ám của ta kéo dài thêm một phút nữa làm chi? Tại sao lại bắt chính thân ta và những người chung quanh phải khổ sở, phiền muộn, khi chúng ta có thể chỉ hành động một cách vui vẻ là đủ tạo được hạnh phúc?Thưa với bà: "Thưa cô, dượng làm mất mặt cô như vậy, quả là dượng có lỗi; nhưng thành tâm xét, đã gần nửa thế kỷ mà cô vẫn càu nhàu về chuyện đó hoài, thì cô còn vô lý hơn dượng lắm nữa".Nhưng khó thì khó, kẻ hữu trách cũng phải cố theo, nếu muốn khỏi ưu tư, cáu kỉnh và mệt nhọc.

Xem thêm Thu gọn